TÜİK, 2021 yılı Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistikleri’ni açıkladı. Buna göre; ihracatın yüzde 41,6’sını, ithalatın ise yüzde 61,4’ünü büyük ölçekli girişimler yaptı. Dış ticaret istatistikleri ve iş kayıtları sistemi kullanılarak, elde edilen verilere göre; 2021 yılında 101 bin 319 girişim ihracat, 102 bin 931 girişim ise ithalat yaptı. Yapılan eşleştirmede, ihracat ve ithalat yapan girişimlerin yaklaşık yüzde 100’ünün bilgilerine ulaşıldı. Bu girişimler, toplam ihracatın ve ithalatın yaklaşık yüzde 100’ünü gerçekleştirdi. Toplam ihracatın yüzde 19,7’sini yapan 1- 9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler, toplam ihracat yapan girişimlerin yüzde 62,6’sını oluşturdu.
İhracatta 10- 49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,2, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,4, 250 artı kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 41,6 oldu. Toplam ithalatın yüzde 10,6’sını 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İthalatta 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 11, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,9 oldu. 250 artı kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin ithalattaki payı yüzde 61,4 olurken; bu girişimler toplam ithalat yapan girişimlerin yüzde 3,1’ini oluşturdu.
İHRACATIN YARISINDAN FAZLASI SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLERDEN
Girişimin ana faaliyetine göre; ihracatın yüzde 55,5’ini, ithalatın ise yüzde 54,8’ini sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler yaptı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 40,9, ithalattaki payı ise yüzde 32 düzeyinde gerçekleşti. Sanayi sektörünün ihracatında 250 artı kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimler, yüzde 67,2 pay ile öne çıktı. Ticaret sektörünün ihracatında ise yüzde 92 pay ile 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimlerin hakimiyeti devam etti. Sanayi sektörü ithalatında büyük ölçekli girişimler yüzde 79,4 pay ile öne çıktı. Ticaret sektöründe büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 24,9’dan yüzde 30,1’e yükselirken; diğer sektöründe büyük ölçekli girişimler yüzde 63 pay ile önde olmaya devam etti.
Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ihracatlarının yüzde 47,1’ini AB üyesi 27 ülkeye, yüzde 13,2’sini AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerine ve yüzde 2,4’ünü Yakın ve Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. AB üyesi ülkelere yapılan ihracatın yüzde 63,3’ünü sanayi, yüzde 34,7’sini ticaret, yüzde 2’sini ise diğer sektöründeki girişimler yaptı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 33,4’ünü AB üyesi 27 ülkeden, yüzde 24’ünü diğer Asya ülkelerinden, yüzde 16,4’ünü ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 34,3 pay ile AB ülkeleri, yüzde 31,4 ile diğer Asya ve yüzde 13,8 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.
İHRACATIN YÜZDE 60,7’SİNİ İLK 500 GİRİŞİM YAPTI
İhracatın yüzde 60,7’sini, ithalatın ise yüzde 76’sını ilk 500 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde 12,5’ini, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 20,7’sini gerçekleştirdi. Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 13,5, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı ise yüzde 11,2 oldu. Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişiminin payı yüzde 17,9, ticaret sektöründe ise yüzde 10,5 oldu.
GİRİŞİMLERİN YÜZDE 57,7’Sİ TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI
Girişimlerin yüzde 43,5’i tek ülkeye ihracat yaparken, yüzde 16,6’sı iki ülkeye ihracat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,8 iken; bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 58,9 oldu. Girişimlerin yüzde 57,7’si, tek ülkeden ithalat yaparken; yüzde 14,3’ü iki ülkeden ithalat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,1 iken; bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 54,6 oldu. (DHA)