“Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme” geçiş sürecinde CHP, UYGUN Parti, Gelecek Partisi, DEVA, Saadet Partisi ve Demokrat Parti önderlerinden oluşan altılı masanın anayasa çalışması tamamlandı.
Altılı masa tarafından oluşturulan komite, mevcut anayasanın 89 unsuru ve 10 başlığında değişiklik önerdi.
Anayasa çalışması, başkanların daha evvel imzaladıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi öngören mutabakat metni temel alınarak yürütüldü. Bu kapsamda ana metin genel sınırlarıyla korunurken birtakım başlıklarda değişikliğe gidildi.
“HAYVAN HAKLARI” FIKRASI EKLENDİ
Çalışma kapsamında, mevcut anayasanın ikinci kısmında yer alan “Temel Haklar ve Ödevler” başlığındaki, “ödev” sözü, “özgürlük mantığına aykırı” ve “bireyi ezen bir ifade” olduğu gerekçesiyle “hürriyet” olarak değiştirildi.
Anayasadaki “Sağlık hizmetleri ve etrafın korunması” başlığına “hayvan hakları” tabiri eklendi. Bu çerçevede “sağlık hakkı” ile “çevre ve hayvan hakları” farklı fıkralar olarak düzenlendi. Çalışmada, “Devlet doğal hayatı ve hayvanları korur, hayvanlara yönelik eziyet ve makûs muamele yapılmaması için gerekli önlemleri alır” sözü yer aldı.
600 MİLLETVEKİLİ SAYISI
Siyasi partilerin kapatılması zorlaştırıldı. Siyasi partilerin kapatılmasının, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi ve TBMM üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğunun vereceği müsaadeye bağlı olarak açılan dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanması önerildi.
TBMM’deki sandalye sayısında değişiklik öngörülmedi ve 600 olan milletvekili sayısı korundu.
YURT DIŞI OLAYLAR İÇİN FARKLI BİR SEÇİM BÖLGESİ
Yurt dışı oyların seçim bölgesi olarak tanımlandığı çalışmada, “Yurt dışında yaşayan Türkler” formunda farklı bir seçim etrafı oluşturulması ve yurt dışı seçim etrafından seçilecek milletvekili sayısının 15’i geçmemesi öngörüldü.
CUMHURBAŞKANININ HALK TARAFINDAN SEÇİLMESİ
Çalışmada, cumhurbaşkanının 2007’de yapılan referandumla halk tarafından seçilmesi kararı da korundu. Lakin çalışmada, cumhurbaşkanının 7 yıllığına bir defa seçilebilmesi, partili olması durumunda partisiyle ilişiğinin bitmesi teklifleri yer aldı.
Çalışmaya nazaran, Anayasa Mahkemesi ile Yargıçlar ve Savcılar Konseyi üye sayısında bayan kotası uygulanacak. Mahkeme ve heyete seçimle gelenlerin en az yarısı bayan olacak.
PAZARTESİ GÜNÜ KAMUOYUYLA PAYLAŞILACAK
Komisyonun anayasa değişikliğine ait hazırladığı metin, 28 Kasım Pazartesi günü, genel liderlerin iştirakiyle düzenlenecek programla kamuoyuyla paylaşılacak.