Araştırmaya nazaran, bu durum fikirlerin beyinde tek sıra halinde işlenmesiyle açıklanabilir. Bu süreç şekli, bilgi akışında bir yavaşlık ve tıkanıklık yaratıyor. Beynin bu yavaş süreç kapasitesi, çevresel hudut sisteminin gigabit düzeyinde paralel data toplama suratına kıyasla epeyce düşük kalıyor.
California Teknoloji Enstitüsü’nden nörobiyologlar Jieyu Zheng ve Markus Meister, duyusal girdiler ve bilişsel süreç suratı ortasındaki bu uyumsuzluğu bir gizem olarak pahalandırıyor.
Her an, duyularımız trilyonlarca bitlik bilgi toplarken, beynimizin bu bilgilerden sırf 10 bitlik bir kısmını kullanarak etrafımızı algıladığını ve kararlar aldığını belirtiyorlar.
Meister, “Bu durum bir paradoks yaratıyor: Beyin tüm bu bilgiyi nasıl filtreliyor?” diyor.
Zheng ve Meister, yakın vakitte yayımladıkları çalışmalarında, insan beyninin şaşırtan derecede yavaş çalıştığını savunuyor. Fotoğrafik hafıza ya da bilinçdışı süreç kapasitesine karşın, beynimizin çoklukla saniyede onlarca bitin üzerine çıkmadığını tabir ediyorlar.
Örneğin, gözler kapalıyken bir Rubik küpünü çözmek yaklaşık 12 bitlik bir süreç gerektiriyor. Strateji oyunu StarCraft’ı profesyonel düzeyde oynamak ise saniyede 10 bitlik bir sürece dayanıyor.
Bu makaleyi okumak bile sizi süreksiz olarak saniyede 50 bitlik bir sürece zorlayabilir.
İnsan beyninin yaklaşık 80 milyar nöronundan oluşan karmaşık yapısı, onu harikulâde bir tahlil gücüyle donatıyor. Lakin Zheng ve Meister, beynimizin daha süratli süreç yapmamasının nedeninin basitçe “gerek duyulmaması” olabileceğini öne sürüyor.
Araştırmacılar, “Atalarımız, dünyadaki değişimlerin gereğince yavaş olduğu ve hayatta kalmanın mümkün olduğu bir ekolojik niş seçti” diye açıklıyor.
Çoğu durumda etrafımızdaki değişimlerin suratının saniyede sadece birkaç bitlik bir karar alma ihtiyacı yarattığını belirtiyorlar.
İnsan beyninin bu darboğazını aşmak için teknolojik ilerlemelerle bilişsel süreçlerimizin bilgisayarların paralel süreç gücüyle birleştirilmesi mümkün olabilir.
Bu süreç, yapay zekânın geliştirilmesi ve insan beyniyle uyumlu hale getirilmesi açısından da değerli bir içgörü sunabilir.
Aynı vakitte, bu araştırma, dünyayı daha kolay sorularla ve yavaş bir tempoyla algılamanın bedelini anlamamıza yardımcı olabilir. Bu çalışma, Neuron mecmuasında yayımlandı.