AGİT ve Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) gözlemcilerinden oluşan milletlerarası seçim müşahede heyeti, dün yapılan Cumhurbaşkanı ve 28’inci Periyot Milletvekili Genel Seçimlerine ait basın toplantısı düzenledi. AGİT Kısa Periyot Müşahede Heyeti Önderi Michael Georg Link, “Biz gözlemciler bu seçimlere iştirakin bu kadar yüksek olmasından etkilenmiş durumdayız. Türk halkı kendilerinin, Türkiye’nin geleceği ile ilgili kelam sahibi olmalarının taahhütlerini göstermiştir. Kimi politik alternatifler bulunsa da bunların birlikte yarıştığı ortam eşit kurallarda gerçekleşmiyordu. Temel kimi özgürlüklerin kısıtlanıyor olması, kimi partilerin, siyasetçilerin seçim sürecine dahil olmasının engellemesi de dezavantajlara neden oldu. Seçim çok kutuplaşmış bir ortamda gerçekleşti. Şeffaflık konusunda kimi telaşlar gündeme getirildi. Türkiye’deki ortama baktığımızda seçmenlerin ve adayların kayıt altına alınmasında olumlu gelişme olduğunu görüyoruz” dedi.
AKPM Heyet Lideri Frank Schwabe, yetkili makamlar tarafından Türkiye’ye davet edildiklerini, fakat Yüksek Seçim Heyeti’nin yakın bağlantı kurmadığını söyledi. Schwabe, “Türkiye’deki seçimlerde iştirakin bu kadar yüksek olması bizi de etkiledi. Türk demokrasisi hala nefes alıyor ve canlı. Türk demokrasisi direnç sağlıyor, bu katlım oranında bunu görüyoruz. Seçim yasakları devam ederken YSK çıkıp açıklama yapmadı, aşikâr saatlere kadar YSK’yı ekranlarda göremedik. YSK’yı şeffaflık konusunda prensiplerini güzelleştirmeye davet ediyoruz” diye konuştu.
‘DEPREM BÖLGESİNDEN İŞTİRAK AZ OLDU’
AGİT Parlamenter Asamblesi Heyet Lideri Farah Karimi, Türkiye’ye gelen gözlemcilerin sıcak karşılandığını kaydederek, “Türkiye’nin dört bir yanında gözlemcilerimiz çok sıcak karşılandı. Her ne kadar politik alternatif Türk halkına sunulsa da bu seçimlerde iktidara haksız, adil olmayan avantajlar ve yararlar sağlandı. Seçim listelerindeki bayan sayılarının erkek adayları ile eşit sayılara getirilmesini öneriyoruz. Sarsıntılarda yaşanan yıkımdan ötürü adres ve meskenlerinden olanların eski ikamet adreslerine dönmeleri ya da ikamet adreslerini değiştirmeleri için kâfi aksiyona geçilmemesi nedeniyle bu kümenin büyük kısmı oy verme hakkından faydalanamamıştır Sarsıntı bölgesinde seçime iştirakin daha az olduğunu gördük. Yasal olarak oy verme konusunda önlerinde mani yoktu; lakin uygulama konusunda zorluklar vardı, ek para harcamak, vakit almak, bunun duygusal yükü de vardı. Umuyoruz ki ikinci tıpta daha âlâ önlemler alınır ve zelzele bölgesinde olup bu hakkından faydalananların sayısı artar” tabirlerini kullandı.
‘SEÇİM BARIŞÇIL ORTAMDA GERÇEKLEŞTİ’
AGİT Seçim Müşahede Heyeti Lideri Büyükelçi Jan Petersen ise 6 haftadır Türkiye’de bulunduklarını anımsatarak, “Ben Türkiye’yi bu demokratik ruhtan ötürü tebrik etmek istiyorum, seçime yüksek iştirak sağlandı. YSK’nın teknik açıdan çalışmalarına baktığımızda faal olduğunu gördük. YSK, teknik olarak aktif olsa da şeffaflıktan mahrum olduğunu gördük. YSK, kararlarını yasal olarak paylaşma hakkı bulunduğu halde paylaşmadı. Adayların ve siyasi partilerin nasıl medyada yer aldıklarını izledik. Tarafsızlık olması gerekirken bunun olmadığını gördük. Dezenformasyon Yasası nedeniyle web sitelerinin engellendiğini, gazetecilerin gözaltına alındığını gördük. Bu da devamında söz özgürlüğünü daha da zedelemiş durumda. İktidar partisi pek çok yayın kuruluşunda taraflı formda daha fazla yer alma imkanı yakaladı. Seçim günü barışçıl bir ortamda gerçekleşti. Barışçıl ortam hakimdi. Sandıkların kapatılması ve mühürlenmesi, seçmenlerin kimlik denetiminin kimi yöntemlerle uyuşmadığını gördük. Aileler ve küme bireyler birlikte oy verdiler. Birçok sandıkta gözlemcilerimiz misyon aldı ve hepsinden farklı cinslerde raporlar geldi. Genel izlemimiz şu; oy verme süreci genel olarak güzel organize olmuştu, olumlu olarak değerlendirildi. Oyların sayılması noktasında yönteme uygunsuz yanılgılar yapıldı” dedi.