Fidan, katıldığı A Haber canlı yayınında gündemi kıymetlendirdi ve soruları yanıtladı.
ABD’nin 47. Başkanı seçilen Trump döneminde Türkiye-ABD bağlarının nasıl olacağının sorulması üzerine Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Trump ile çok güçlü şahsi bağlantısının olduğunu lisana getirdi.
Bakan Fidan, “Ben çok büyük sorun olacağını düşünmüyorum, yani iktidarı anlamada, reflekslerini görmede bizim sorunumuz olmayacak.” dedi.
Süper güçlerin konumlarıyla ve bunun Türkiye ile ilgili mümkün sonuçlarıyla ilgili senaryoları kendilerinin de oluşturduklarını kaydeden Fidan, “Burada benim birinci etapta görebildiğim tabi ağır bir İsrail yanlısı durum var. Bu sürpriz değil, yani Amerikan iç siyasetinde, bilhassa Kongrede, iki tarafında da hem Temsilciler Meclisinde hem Senatoda yüklü olarak İsrail destekçiliği bir gerek kural haline gelmiş durumda.” sözlerini kullandı.
Fidan, bu türlü bir kompozisyonun oluştuğunu açıkça gördüklerini belirterek, “Demokratların iktidar olduğu periyotta biz Gazze’de açıktan soykırımın işlendiğine şahit olduk. Daha berbat ne olabilir ki? Münasebetiyle Cumhuriyetçilerin olacağı devirde de İsrail’le ilgili bir grup negatif gelişmelerin olacağını varsayıyoruz. Umarız, Sayın Trump, bu konuda kendi tabanına, Amerikan halkına ve dünya kamuoyuna vermiş olduğu, ‘ben yeni savaşlar çıkartmayacağım, buna mani olacağım’ kelamının gerisinde durur ve bu mevzuyu da bilhassa Filistin coğrafyasını da bu problemin bir kesimi yapar.” diye konuştu.
SURİYE’DE TERÖRLE MÜCADELE
Suriye’nin kuzeyinin güvenliğiyle ilgili bir soru üzerine Fidan, “Gerek Amerikalı dostlarımıza gerek herkese, söylüyoruz. Kimin orada olduğundan, kiminle iş tutulduğundan bağımsız, bizim milletimize, bizim devletimize tehdit teşkil eden hududumuzun ötesindeki bu gayelerle biz uğraş etmeye devam edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Fidan, bilhassa bölge ülkelerinin yahut bölgeyle ilgilenen bölge dışı ülkelerin Türkiye’nin terörle gayretindeki gayelerini uygun anlaması gerektiğinin altını çizerek, “Biz burada bir yayılmacılık peşinde değiliz. Yalnızca artık savunmacı bir stratejiden önleyici stratejiye geçmiş durumdayız.” dedi.
ABD SEÇİMLERİNDE FİLİSTİN SIKINTISININ ROLÜ
Fidan, “Amerika’daki seçimlerin kaybedilmesinde Filistin’deki problemin de bir nebze rolü oldu. Müslüman seçmen, Arap seçmen ve öteki ezilmiş milletlerden gelen seçmenlerin klasik olarak Demokratları desteklemesi gerekirken bakıyorsunuz cezalandırdılar ve Cumhuriyetçilerin yolundan gittiler.” sözlerine yer verdi.
Bakan Fidan, İsrail’in Gazze’deki soykırımının cezasız kalmasının, beraberinde daha büyük bir savaşı ve öngörülemeyen kitlesel meselelerin ortaya çıkmasına sebep olabileceğine işaret etti.
İsrail’in Gazze’deki soykırımı konusunda gördükleri karşısında şahsî olarak ne hissettiğinin sorulması üzerine Fidan, “Ben bir savaştayım. Hislerimi gösterme lüksüm yok.” karşılığını verdi.
SURİYE İLE İLİŞKİLER
Bakan Fidan, Türkiye-Suriye bağlarının olağanlaşmasına ait soruya da, geldikleri noktada Suriye’de iç savaşın donduğunu, daha fazla yüksek sayıda insanın hayatını kaybetmediğini ve yerinden edilmenin yaşanmadığını, bunların büyük ölçüde azaldığını belirtti.
“Ama daha âlâ bir tahlilin mümkün olması için gerekli adımların atılmadığını görüyoruz.” diyen Fidan, Suriye rejiminin yurt dışındaki 10 milyon civarında Suriyeliyi tekrar Suriye’ye getirme konusunda bir tercih yapması gerektiğini söyledi.
Fidan, Suriye rejiminin, İsrail’in bölgedeki yayılmacılığının tesirleriyle daha evvel hiç olmadığı kadar baş başa kaldığına dikkati çekerek, “Son 3 yıldır temel itibariyle biz çok sistematik formda İsrail Hava Kuvvetlerinin İranlı milisleri sistemli biçimde vurduğunu daima görüyorduk. Yani haftada 1-2 bazen 3 operasyon yaparak. Ruslarla koordineli götürüyorlardı bunları. Artık Gazze Savaşı’ndan sonra bunun daha da arttığını görüyoruz.” tabirlerine yer verdi.
Fidan, Rusya’nın Türkiye-Suriye normalleşmesinde rastgele bir rolü olup olamayacağına ait, “Eğer Şam idaresi muhakkak kritik bahislerde adım atmak isterse Rusların ben buna hayır diyeceğini düşünmüyorum. Ancak Rusların, (Şam yönetiminin) bu adımları atması için çok ağır bir baskı yapacağını da düşünmüyorum ve görmüyorum da esasen. Bu bahiste biraz nötr duruyorlar açıkçası.” tabirlerini kullandı.
MİÇOTAKİS, OCAK-ŞUBAT 2025’TE TÜRKİYE’YE GELECEK
8 Kasım’daki Atina ziyareti ve Yunanistan-Türkiye ilgilerine dair Fidan, ziyaretinin bir sürecin kesimi olduğunu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in Ocak ya da Şubat 2025’te Yüksek Seviyeli İşbirliği Konferansı için tekrar Türkiye’ye geleceğini söyledi.
“TÜRKİYE HER TÜRLÜ SENARYOYA HAZIR”
ABD’nin Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) için silah ambargosunu kaldırması, Rum idaresiyle mutabakat imzalaması ve üs kurma teşebbüslerinde bulunmasına dair Fidan, güvenliğe ait istikrar değiştirici hareketleri çok yakından takip ettiklerini söyledi.
Fidan, Kıbrıs adasında yeni bir askeri hareketliliğe muhtaçlık olmadığını belirterek, “Bizim varlığımızdan diğer cinsten bir tehdit üreten, tehdit algılayan ve bu tehdidi mazeret edip kendi silahlanmasını gerçekleştirme siyaseti, bu öteki bir alan. Orada diğer bir niyet olabilir. Benim gördüğüm, herkes bizim her türlü senaryoya hazır olduğumuzu biliyor. Bize Kıbrıs çok yakın. Anavatan olarak bizim mobilizasyon kabiliyetlerimiz de çok fazla.” sözlerini kullandı.
Her iki tarafın da diplomatik arayışlara ait niyetlerinin sürdürdüğünü kaydeden Fidan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in iki tarafı bir ortaya getirdiğini ve ileride Guterres’in konut sahipliğinde Türkiye’nin de dahil olduğu dörtlü ya da beşli görüşmelerin olabileceğini söyledi
YUNANİSTAN VE TÜRKİYE’DEN AGİT’TE ORTAK PROJE
Yerapetritis ile görüşmesinde Türk ve Müslüman azınlığın durumunu da görüştüklerini anlatan Fidan, Türkiye ve Yunanistan’ın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) kapsamında ortak bir proje yürüttüğünü ve AGİT idaresi için ortak paket teklif ettiklerini söyledi.
Fidan, bu kapsamda AGİT Genel Sekreterliğine bir Türk adayın ve bir yöneticiliğe de bir Yunan adayın ortak paket ve imzayla sunulduğunu anlattı.