Fed para politikasını sıkılaştıracak, tek soru bunu ne hızda gerçekleştireceği. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yetkilileri arasında faiz artırımlarının ne kadar çabuk gerçekleştirileceği tartışılıyor.
YETKİLİLER NE DİYOR?
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ise dün gerçekleşen farklı bir etkinlikte Bullard’ın sıkılaştırma yanlısı açıklamalarından farklı olarak, kendisinin de bu yıl faiz artırımları beklediğini ancak politikanın sıkılaştırılması konusunda fazla agresif hamlelerde bulunmanın istihdam piyasasına zarar verebileceği uyarısında bulundu.
St Louis Fed Başkanı James Bullard, dünkü açıklamalarında Fed’in Mart ayı kadar erken bir tarihte faizleri yükseltebileceğini ve şu anda enflasyon kaşısında ihtiyaç duyulan daha agresif hamlelerde bulunmak için “iyi bir konumda” olduğunu söyledi.
Bu haftanın başında konuşan Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari ise, uzun süredir savunduğu 2024 yılına kadar faizlerin yükseltilmemesi gerektiği görüşünü terk ederek bu yıl iki faiz artırımının gerçekleşeceğini beklediğini söylemişti.
İKİ GRUBA AYRILDILAR
Bank Policy Institute baş ekonomisti olan eski Fed ekonomisti Bill Nelson, Fed yetkililerinin şu anda “para politikasını sıkılaştırmak isteyenler ve para politikasını daha da erken sıkılaştırmak isteyenler” olmak üzere iki gruba ayrılmış olduğunu ifade etti.
Fed yetkililerinin çoğunun hâlâ ilk grupta kaldığını belirten Nelson, “bu dağılım, büyük ekonomik sürprizler hariç olmak üzere para politikası için aşağı yönlü değil, yukarı yönlü risklere yol açacaktır” dedi.
Fed yetkilileri bundan yalnızca birkaç ay öncesinde üç gruba ayrılmış durumdaydı. Bazı yetkililer oldukça hızlı sıkılaştırmadan, bazıları daha yavaş bir sıkılaştırmadan, bazıları ise bir yıl ya da daha uzun süre boyunca faizlerin artırılmamasından yanaydı.
ENFLASYON KARAR DEĞİŞTİRTTİ
Ancak enflasyon, Fed’in yüzde 2 enflasyon hedefinin oldukça üzerinde kalmaya devam ediyor ve Fed yetkililerinin koronavirüs salgını nedeniyle işlerini kaybetmiş milyonlarca insanın hızlı bir şekilde istihdam piyasasına geri döneceği ya da tedarik zincirindeki darboğazlar nedeniyle görülen fiyat artışlarının yakın zamanda hafifleyeceğine olan inançları azalıyor.
FED FAİZ ARTIRIRSA NE OLUR?
Fed’in olası bir faiz artışı gelişmekte olan piyasalar başta olmak üzere dünya piyasalarını derinden etkileyecek. Fed’in faiz artırımı doların değerinin artması ve büyümenin yavaşlamasını beraberinde getirebileceği piyasalar tarafından endişe ile takip ediliyor.
SON TAHMİNLER
Tutanakların ardından Fed’in Haziran ayı için öngörülen faiz indirimlerine yönelik tahminler Mart ayına çekildi. WSJ’nin aktardığına göre, ekonomik danışmanlık firması MacroPolicy Perspectives’in kurucusu Julia Coronado, tutanakların kendisini Haziran yerine Mart ayında başlayacak olan faiz artırım tahminini yükseltmeye sevk ettiğini söyledi.
Araştırma firması Renaissance Macro’da ekonomist olan Neil Dutta da, “Fed, Mart ayında yürüyüşe geçme yolunda ilerliyor. Onları neyin geride tutacağını görmek zor” dedi.
FED’İN AÇILIMI NEDİR?
Açılımı Federal Reserve olan FED’in internet sitesinde görev tanımı olarak özetle şu ifadeler yer alır:
“ABD ekonomisinin ve daha genel olarak kamu yararının etkin işleyişini teşvik etmek için beş genel işlevi yerine getirir.
– ABD ekonomisinde maksimum istihdamı, istikrarlı fiyatları ve ılımlı uzun vadeli faiz oranlarını teşvik etmek için ülkenin para politikasını yürütür;
– Finansal sistemin istikrarını teşvik eder ve ABD ve yurtdışında aktif izleme ve katılım yoluyla sistemik riskleri en aza indirmeye ve sınırlamaya çalışır;
– Bireysel finansal kurumların güvenliğini ve sağlamlığını teşvik eder ve bir bütün olarak finansal sistem üzerindeki etkilerini izler;
– Bankacılık endüstrisine ve ABD hükümetine ABD doları ile işlemleri ve ödemeleri kolaylaştıran hizmetler yoluyla ödeme ve uzlaştırma sistemi güvenliğini ve verimliliğini teşvik eder;
– Tüketici odaklı denetim ve inceleme, ortaya çıkan tüketici sorunları ve eğilimlerinin araştırılması ve analizi, topluluk ekonomik kalkınma faaliyetleri ve tüketici kanunları ve düzenlemelerinin idaresi yoluyla tüketicinin korunmasını ve topluluk gelişimini destekler.
FED’İN SORUMLULUKLARI
FED, 23 Aralık 1913’te Başkan Woodrow Wilson’ın Federal Rezerv Yasasını yasaya göre imzalamasıyla kuruldu. Bugün, FED’in sorumlulukları dört genel alana ayrılıyor.
Tam istihdam ve istikrarlı fiyatlar peşinde ekonomideki para ve kredi koşullarını etkileyerek ülkenin para politikasını yürütmek.
Ülkenin bankacılık ve finansal sisteminin güvenliğini ve sağlamlığını sağlamak ve tüketicilerin kredi haklarını korumak için bankaları ve diğer önemli finansal kurumları denetlemek ve düzenlemek.
Finansal sistemin istikrarını sağlamak ve finansal piyasalarda oluşabilecek sistemik riskleri kontrol altına almak.
ABD hükümetine, ABD finans kurumlarına ve yabancı resmi kurumlara belirli finansal hizmetler sağlamak ve ülkenin ödeme sistemlerinin işletilmesinde ve denetlenmesinde önemli bir rol oynamak.
FED YÖNETİM KURULU
FED’in Yönetim Kurulu 2021 itibarıyla şu isimlerden oluşuyor: Jerome H. Powell, Richard H. Clarida, Michelle W. Bowman, Lael Braniard, Randal K. Quarles,Christopher J. Waller
FED Başkanı Jerome Powell, 5 Şubat 2018’de 4 yıllık bir dönem için göreve gelmişti.
FED üyeleri zaman zaman görüş ayrılıkları nedeniyle “güvercinler” ve “şahinler” olarak iki genel gruba ayrılabiliyor.