KKTC’nin BM denetiminde bulunan Yeşil Çizgi üzerindeki Pile köyüne yol yapma projesiyle başlayan diplomatik tansiyon sürüyor. BM Güvenlik Konseyi’nin bölgedeki duruma dair dün yaptığı açıklamaya KKTC Dışişleri Bakanlığından reaksiyon geldi. Açıklamada, “BMGK, Pile köyünde yaşayan vatandaşlarımızın KKTC topraklarına ve Pile’deki yerlerine ulaşımını kolaylaştırmak maksadıyla büsbütün insani gayeler gözetilerek imaline başlanan Pile-Yiğitler yolu hakkında bahtsız bir açıklama yayınlamıştır. Pile-Yiğitler yolu projesinin 25 yılı aşkın bir geçmişi bulunmaktadır. Bu müddet zarfında KKTC yetkilileri her vakit yapan bir tavır sergileyerek ilgili kesimlere iş birliği davetlerinde bulunmuştur. Pile’de yaşayan vatandaşlarımızın günlük hayatlarını kolaylaştırıcı adımlar atılması tarafındaki davetlerimize ve taleplerimize kayıtsız kalan başta BM olmak üzere ilgili kısımların artık bu yol çalışmasını eleştirmeleri epeyce manidardır” sözleri kullanıldı.
Açıklamada, “Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG) ve kimi ülkelerin hususa dair açıklamalarında olduğu üzere BM Güvenlik Kurulu açıklamasında da yaşanan durum çarpıtılmaktadır. BM Barış Gücü’nün adadaki en önemli misyonu sükuneti sağlamaktır. Meğer ki 18 Ağustos 2023 tarihinde meydana gelen gerginlikte BMBG, asker ve araçları marifetiyle büsbütün insani münasebetlerle geliştirilen, askeri bir hedef gütmeyen bir projeyi engellemeye çalışmış ve tahrik edici bir tavır sergilemiştir” denildi. BM Barışı Müdafaa prensipleri incelendiği vakit tarafların isteğini almak ve tarafsızlık üzere ögelerin ön plana çıktığının açıkça görülebildiği belirtilerek, “BMBG, Kıbrıs Türk tarafının isteğine başvurmadığı halde yeterli niyetli yaklaşımımız sayesinde ülkemizdeki mevcudiyetini ve faaliyetlerini sürdürebilmektedir. Bütçesinin nerdeyse yarısı GKRY ve Yunanistan tarafından karşılanan BMBG’nin adadaki taraflara tarafsızlık prensibi çerçevesinde bir tavır sergilemekten ne kadar uzak olduğu ve adada sırf bir tarafın sözcülüğü vazifesini üstlendiği, yaşanan bu olay sonucunda bir sefer daha göz önüne serilmiştir” sözleri kullanıldı.
Açıklamada her hâkim devlet üzere KKTC’nin de kendi topraklarında vatandaşlarının faydasına olacak projeler gerçekleştirme yetkisi bulunduğu vurgulanarak, “Ara bölgede tekraren ihlaller gerçekleştiren ve başta Pile köyü olmak üzere tüm orta bölgede daimi ihlalleri bulunan Rum tarafına bugüne kadar hiçbir ikaz ve müdahalede bulunmayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Pile-Yiğitler yolu çalışmalarının taraflarca müzakere edilerek yapılması daveti dengeli ve adil bir yaklaşım değildir. BMGK açıklamasında ayrıyeten, her vakit olduğu üzere tüketilmiş formülü empoze etmeye çalışmaktadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu üye ülkelerine, Kıbrıs’ta iki başka halk ve devlet olduğu gerçeğini bir kere daha hatırlatır, bu gerçeğin kabul edilmesi ve hürmet gösterilmesinin atılacak en yanlışsız adım olduğunu vurgulamak isteriz. Kıbrıs sıkıntısında bir muahedeye varılması, Kıbrıs Türk halkının özden gelen haklarına hürmet çerçevesinde, hükümran eşitlik ve eşit milletlerarası statü temelinde iş birliğine açık yeni bir sürecin başlamasından geçmektedir” denildi.
BM Güvenlik Konseyi’nden 21 Ağustos’ta yapılan açıklamada, “Güvenlik Kurulu üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının Pile yakınlarındaki BM orta bölgesi içinde müsaadesiz inşaat çalışmaları başlatmasından önemli kaygı duyduklarını lisana getirdi. Üyeler, bu aksiyonun Güvenlik Kurulu kararlarına ters olduğunu ve BM orta bölgesindeki statükonun ihlali olduğunu vurguladı. Üyeler ayrıyeten, KKTC işçisinin BM Barış Gücüne yönelik taarruzlarını ve BM araçlarına ziyan vermesini kınadı, yaralananlara acil şifalar diledi, barış gücünü amaç alan taarruzların memleketler arası hukuka nazaran kabahat teşkil edebileceğinin altını çizdi ve tüm BM çalışanının emniyet ve güvenliğine tam bağlılıklarını yineledi” sözleri kullanıldı. Açıklamada, “Güvenlik Kurulu üyeleri, Kıbrıs Türk tarafının müsaadesiz inşaat çalışmalarının durdurulmasını, ekipman ve işçinin çekilmesini memnuniyetle karşıladı. Üyeler, taraflardan rastgele birinin adada tansiyonu artırabilecek ve tahlil umutlarına ziyan verebilecek tek taraflı yahut tansiyonu tırmandırıcı aksiyonlardan kaçınması gerektiğinin altını çizdi” tabirlerine yer verildi. Üyelerin, tüm tarafları esneklik göstermeye ve kelam konusu bölgedeki durumu karşılıklı olarak müzakere etme gayretlerini desteklemeye çağırdığı kaydedildi. Üyelerin ayrıyeten Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’ne (UNFICYP) ve onun orta bölgedeki yetkisine yönelik tam dayanaklarını tekrar teyit ettiği belirtilerek müsaadesiz tüm inşaatların durdurulması, Yeşil Çizgi boyunca yetkisiz askeri yahut sivil faaliyetlerin önlenmesi davetinde bulunduğu belirtildi. Açıklamada ayrıyeten, “Güvenlik Kurulu üyeleri, ilgili Güvenlik Kurulu kararlarında belirtildiği üzere Kıbrıs halkının isteklerine uygun ve siyasi eşitliğe sahip iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyona dayalı kalıcı, kapsamlı ve adil bir tahlile olan bağlılıklarını tekrar teyit etti” tabirleri kullanıldı.