Doktor Richard Saenz Coen, ülkesi Nikaragua’da o kadar güvenilen bir doktordu ki devlet başkanının kızının doğumunu bile o yaptırdı. Haziran 2021’de ise sekiz kez tutuklandıktan sonra ülkesinden kaçmak zorunda kaldı. Gözaltında iken dövüldü ve aç bırakıldı.
Suçu ülkesindeki koronavirüs hastalarını, tavsiye edilen yöntemler ile tedavi etmekti. Nikaragua resmi olarak ülkede bir salgın olduğunu kabul etmiyor. Pandeminin başında Başkan Daniel Ortega ve ekibi virüsün ağır bir hastalığa sebep olmayacağını söylüyordu. Virüs dünyada yayılmaya başlar başlamaz ülke yönetimi kalabalık alanlarda buluşmaları daha fazla teşvik etti, halka maske dağıtmadı, okulları hiç kapatmadı.
Nikaragua kapanma önlemlerini almayarak 2020’nin mart, nisan aylarında İsveç ve Belarus gibi ülkelerin sınıfında yer aldı. Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko votkanın virüsü yok etmekte yardımcı olacağını söylüyordu. Bu dönemlerde Tacikistan ve Özbekistan da virüs hakkında oldukça şüpheciydi.
Resmi rakamlara göre 6.6 milyonluk ve hiç Covid-19 önlemi almayan Nikaragua’da bugüne kadar 217 kişi resmi olarak hastalıktan hayatını kaybetti. Çoğu insan bu rakamı inandırıcı bulmuyor. Ülkesinden kaçmak zorunda kalan Doktor Saenz’e göre; hastalara koronavirüs tedavisi uygulayan sağlık görevlilerinin tıbbi lisansları ellerinden alınıyor, evlerine polis gönderiliyor.
SAĞLIK ÇALIŞANLARI OLAĞAN ŞÜPHELİ
Sağlık görevlilerinin hastanede bile maske takmaları yasak. Uluslararası Af Örgütü’ne göre; takan bazılarının yüzlerinden zorla alınıyor. Uluslararası Af Örgütü’nde araştırmacı Astrid Valencia’ya göre; hükümet sağlık çalışanlarına iki yıldır şüphe ile yaklaşıyor. Managua bölgesinde 20 yıldır doktorluk yapan Doktor Carlos Quant, hükümete salgını ciddiye alması yönünde bir mektup yazdıktan sonra, eşyalarını bile toplamasına izin verilmeden görevinden alınmış. Doktor Quant, “Hastaneler dolu olmasına rağmen, topluma vaka sayısı ve ölümlerle ilgili olarak bilgi verilmiyor” ifadelerini kullandı.
Ülkesinden kaçmak zorunda kalan Doktor Saenz, her gün 20 ila 50 arasında hastaya pozitif teşhisi koyduklarını, ülke genelinde şimdiye kadar vaka sayısının ise yarım milyona ulaştığını söylüyor. Ülkede resmi olarak Covid’den bugüne kadar 217 insan vefat ederken 29 Aralık itibarıyla sağlık kuruluşlarının derlediği rakamlara göre bu sayı 5970. 29 Aralık tarihinden beri sayı güncellenmiyor çünkü bu veriyi tutan insanların büyük bir kısmı ya ülkeden kaçtı ya da hapse atıldı.
DİYABET VEYA YÜKSEK TANSİYON
Ülkedeki bağımsız sağlık kuruluşlarına göre hükümet ekonomik öncelikler sebebiyle salgının seyri hakkında vatandaşlara bilgi vermiyor. Gerçekte Covid-19’dan hayatını kaybeden pek çok insanın diyabet veya yüksek tansiyondan yaşamını yitirdiği belirtiliyor. Mayıs 2020’de ülke genelinde 700 doktor hükümeti Covid-19 gerçeğini kabul etmeleri çağrısında bulunmuştu.
Devlet Başkanı Ortega’nın eşi Rosario Murillo, ülkede Covid-19 olduğunu söyleyenlerin ‘başka bir gezegende’ yaşadığını ifade ediyor. Hükümetten çekinen bazı doktorlar ise Covid-19 hastalarını iş dışında tedavi etmeye çalışıyorlar. Doktor Saenz bir jinekolog olmasına rağmen yaptığı araştırmalar sonucu Covid-19’u nasıl tedavi edeceğini öğrenmiş ve gizli gizli hastaları tedavi etmeye başlamış. Haziran 2020’de hükümet doktorları çağırarak sosyal medya üzerinden ülkede ‘pandemi var dedikodusunu’ yaymamaları konusunda uyarmış.
YÜZLERCE DOKTOR GÖREVİNDEN ALINDI
Doktor Saenz gözaltına alındığı gün türlü işkencelerden geçerken kendi gibi doktor olan eşi de iki kez gözaltına alınmış. İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre; salgının başından bu yana ülkede 400’e yakın doktor görevinden alındı.
Salgını inkar etmek sadece Nikaragua yönetimine özgü bir durum değil. Geçen yılın başlarında Afganistan’da da halkın büyük bir bölümü virüsün varlığına inanmıyordu. Yardım kapsamında ülkeye iletilen aşılar ise halka ulaşmıyordu. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü 1 Nisan 2020 tarihinde yaptıkları ve ‘şaka olmayan’ bir açıklamada Türkmenistan’da ‘koronavirüs’ kelimesinin yasaklandığını söylemişlerdi. Yukarıdaki derlemede yer alan ifadelerin önemli bir bölümü The Telegraph’ta Harriet Barber imzası ile yer alan ‘Silenced with violence: doctors paid heavy price for treating Covid patients in Nicaragua’ isimli makaleden alınmıştır.