Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Şener Cihan, göğüs kanseri hakkında açıklamalarda bulundu.
ELE GELEN KİTLE GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ
Meme kanserinin tarifine değinen Prof. Dr. Şener Cihan, “Meme kanseri, göğüsteki süt üreten, süt taşıyan ve göğüs takviye dokusunu oluşturan hücrelerden kaynaklanan kanserdir” diye konuştu.
Meme kanserinde görülen belirtilerden bahseden Prof. Dr. Cihan şu bilgileri paylaştı:
“Meme kanserinin en sık karşılaşılan belirtisi, ele gelen kitledir. Bu kitle genelde ağrısız, vakitle büyüyen bir karakterdedir. Adet döngülerinde oluşan ve kaybolan kitleler göğüs kanseri belirtisi değildir. Kitlenin oluştuğu yere ve vakitle büyümesine bağlı olarak göğüste çekintiler, şişlikler, ileri basamakta portakal kabuğu görünümü, deride kalınlaşma, göğüs ucunun hassaslaşması ya da içe dönmesi ve göğüs başı akıntısı görülebilir. Kimi olgularda koltuk altındaki lenf düğümlerinin tutulması ve büyümesi ile bu bölgede de ele gelen kitle tespit edilebilir. Kitlenin erken tespiti hastalık tedavisi açısından kıymetli olduğu için bayanların kendi kendine muayeneyi alışkanlık haline getirmeleri gerekmektedir.”
AŞIRI SİGARA VE ALKOL TÜKETİMİ KANSER RİSKİNİ ARTIRABİLİR
Meme kanseri görülme riskinin birtakım faktörler nedeniyle birtakım bayanlarda daha fazla olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Cihan, “Bu faktörlerin en başında genetik anormallikler yatar. BRCA1/BRCA2 gen mutasyonu taşıyan bireylerde kanser görülme mümkünlüğü daha fazladır. Bu gen mutasyonu genetik geçişli tümörlere örnektir. Bu nedenle ailesinde göğüs kanseri hikayesi olanlar risk altındadır. Bunun dışında, kişinin ömür hali kanser gelişmesinde değerli bir faktördür. Çok sigara ve alkol tüketiminin birçok kanserde olduğu üzere göğüs kanserinin oluşumunda da değerli bir yeri vardır. Göğüs kanseri oluşumunda östrojen hormonunun rolü büyüktür. Kişinin hayat boyunca östrojene maruz kalma müddetini artıran erken adet görmeye başlama, geç menopoz, hiç bebek sahibi olmamak, 30 yaş sonrasında bebek sahibi olmak ve obezite başka değerli risk faktörleridir” sözlerini kullandı.
RİSKİ AZALTMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Prof. Dr. Cihan, göğüs kanseri riskini azaltmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Beslenme biçimi ve çok kilodan kaçınma: Çok, sistemsiz ve sıhhatsiz öğünlerden oluşan beslenme formu hem besin içerikleri nedeniyle hem de çok kilo almaya neden olacağı için risk faktörüdür. Zerzevat meyve yüklü beslenmek, fazla kilolular için kilo vermek, alkol ve sigaradan uzak durmak göğüs kanseri riskini azaltacaktır.
“Egzersiz: Yalnızca fazla kilolu/obez beşerler için değil, olağan kilolu bireyler için de günlük hayata girmesi gereken aktivitedir. Bedendeki fazla yağların erimesine neden olarak östrojen ve insülin metabolizmasını dengelemektedir. Haftada 5 gün yarım saat mühlet ile yapılacak tempolu bir yürüyüş kanser riskini azaltmaktadır
“Erken yaşta çocuk sahibi olmak: Göğsün anatomik ve fizyolojik tam gelişimi gebelik ve emzirme sonrası tamamlanmaktadır. Gebelik ve emzirme sürecinden geçmemiş bir göğüste kanser görülme riski yüksektir. 30 yaşın altında çocuk sahibi olan bayanlarda daha az göğüs kanseri görülmektedir. Mümkünse 30 yaşından evvel çocuk sahibi olunmalı ve en az 6 ay emzirilmelidir.
“Tarama testleri/erken teşhis: Erken teşhis edilen birçok kanser için yapılan tedaviler kanseri önlemek ile tıpkı tesire sahiptir. Bu nedenle bilhassa ailesinde göğüs kanseri ve öteki kanser öyküsü olanlar 40 yaşında, aile riski taşımayan bayanlar ise 50 yaşından itibaren göğüs denetimlerini yaptırmalıdır.”
MEME KANSERİ SIKLIĞI YILLAR İÇİNDE ARTMAKTADIR
Meme kanseri görülme sıklığının yıllar içinde arttığını söyleyen Prof. Dr. Cihan, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgilerine nazaran, tüm dünyada göğüs kanseri görülme oranı 100 bin şahısta 58.6’dır. Bu oran Türkiye için 56.6’dır. Günümüzden 10 yıl öncesine 2012 yılına ilişkin kanser istatistiklerinde 46.2 olan bu oranın 2040 yılında 79 olacağı hesaplanmaktadır. Bu bilgiler göğüs kanseri riskinin çevresel faktörler yüzünden yıllar içinde katlanarak artacağını göstermektedir” açıklamasında bulundu.
TÜMÖRÜN EVRESİNE NAZARAN TEDAVİ SEÇENEKLERİ DEĞİŞEBİLİR
Meme kanseri teşhisinin ve tedavisinin birçok kliniğin içinde olduğu multidisipliner bir yaklaşımı gerektirdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Cihan, şunları söyledi:
“Her olgu, bünyesinde temel olarak tıbbi onkoloji, genel cerrahi, radyasyon onkolojisi ve patoloji branşlarından doktorların olduğu bir tümör kurulunda kıymetlendirilerek bireye en uygun tedavi kararı verilir. Tümörün evresi ve alt tipine nazaran önerilen tedavi seçenekleri değişmektedir. Kimi hasta yalnızca cerrahi ile süreci tamamlayabilirken kimi hasta uzun kemoterapi ve radyoterapi sürecine girebilmektedir. Erken evrede yakalanan hastaların tedavi süreci daha rahat ve daha güzel sonuçlarla tamamlaması, tarama ve erken teşhisin kıymetini bir kere daha göstermektedir.”
AKILLI İLAÇ VE İMMÜNOTERAPİ PROSEDÜRLERİ DE KULLANILABİLİYOR
Günümüzde göğüs kanserinin tedavisinde 10 yıl öncesine nazaran bile epeyce kıymetli gelişmeler elde edildiğini belirten Prof. Dr. Cihan, “Önceki yıllarda göğüs, göğüs altı kas dokusu ve koltuk altı lenf nodları çıkarılırken günümüzde artık birebir hastada yalnızca tümör yatağının çıkarılması kâfi olabilmektedir. Göğüs kanseri cerrahisinin öncesinde ise kemoterapi, maksada yönelik tedavi (akıllı ilaç) ve immünoterapi epeyce sık kullanılabilmektedir. Göğüs kanseri tespit edilmiş bir hastanın tedavi planının kesinlikle bir tümör kurulu tarafından yapılması gerekmektedir” dedi.
HASTANIN MORAL MOTİVASYONU TEDAVİDE EPEYCE ÖNEMLİ
Meme kanseri teşhisi konulan hastanın tedavisinin hastalığın evresine ve tümörün alt tipine nazaran değişebildiğine değinen Prof. Dr. Cihan, şu sözlere yer verdi:
“Erken periyot ve hormon müspet tümörler yalnızca bir hormon hapı ile tedavi edebilmekteyken kimi agresif tümör tiplerinde erken evrede dahi kemoterapi ve öbür tedavi seçenekleri uygulanabilmektedir. Cerrahinin biçimi ve radyoterapi uygulanabilirliği tekrar evre ile alakalı tedavi seçenekleridir. Kanser hastaları tedavi ve takiplerini kesinlikle bir tıbbi onkolog nezaretinde yaptırmalıdırlar. Alternatif tedavi seçeneklerine yönelip, asıl gerekli tıbbi tedavilerden kaçınmak bir kanser hastasının yapabileceği en büyük kusurdur. Dayanak tedavileri tıbbi onkolog nezaretinde ve onayı ile yapılmalıdır. Kemoterapi süreci birçok hasta için gerilimli olabilmekle birlikte bu devri problemsiz atlatan birçok hasta da vardır. Hastanın moral ve motivasyonu, süreci belirleyen en değerli faktördür.”
AKDENİZ MUTFAĞINA YÖNELMEKTE YARAR OLABİLİR
Meme kanseri hastalarının beslenme alışkanlıklarının Akdeniz Mutfağı olarak tanımlanan daha sağlıklı besinlere kaydırılabileceğini kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Cihan, “Tatlı tüketimi sanıldığı üzere kanseri tetiklememektedir. Çoka kaçmamak kaydı ile tüketilebilir. İş ortamı pak ve sağlıklı ise kendilerini yeterli hissettikleri sürece çalışabilirler. Lakin kemoterapinin bedenin savunma sistemini zayıflatabileceği göz önünde bulundurulmalı ve enfeksiyonlara karşı gerekli önlemler alınmalıdır. Öbür kanserlerde olduğu üzere göğüs kanseri hastalarının da uyması gereken kurallardan biri denetimlerini aksatmamalarıdır. Kansere yakalanmış bir şahısta kanserin tekrarlaması kelam konusu olabildiği üzere öteki yerlerde öbür kanser cinsleri de gelişebilmektedir. Bu nedenle tertipli denetim değerlidir. Denetimlerde yapılacak tetkikler şahsa ve hastalığa nazaran değişmektedir” diyerek kelamlarını noktaladı.