Milliyet.com.tr/ÖZEL Yakın vakitte geçersiz alkolle ilgili basına yansıyan haberler çokça konuşulmaya başlandı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 81 vilayette uydurma alkole karşı operasyon düzenlendiğini belirtti. 40 bin 388 uydurma alkol ele geçirildi. Uydurma alkol üretimi yaptığı tespit edilen 85 kuşkulu de yakalandı.
Sadece İstanbul’da 1.5 ayda 37 kişi düzmece alkolden hayatını yitirdiği açıklandı. Alkol tüketimi en çok da yılbaşı sürecinde gerçekleşiyor. Pekala vatandaş nelere dikkat etmeli? Uydurma alkol nasıl mevte götürüyor? Tüketiciler satın alırken neye dikkat etmeli?
Konuyla ilgili Besin Mühendisi ve Kontrol Uzmanı Nurten Sırma, şuur bulanıklığı, istikrar ve hareket bozukluğu, baş ağrısı üzere belirtilerin olabileceğini söyledi. Nurten Sırma, ‘Çıplak gözle herkes rahatlıkla denetim edebilir’ diyerek vatandaşları tek tek uyardı.
‘İŞİN LATİFESİ YOK, ÇOK RİSKLİ’
Gıda Kontrol Uzmanı Nurten Sırma’nın milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamalar şu halde: “Yılbaşı öncesi geçersiz alkol kontrolleri aralıksız devam ediyor. İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere Vilayet Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ve Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonu ile düzenlenen baskınlarda ele geçirilen geçersiz alkol üretiminde kullanılan metil alkol (metanol), kaçak anason, düzmece bandrol şişe ve etiketler ele geçiriliyor. 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Çaba Kanunu’na Muhalefet Etmek” cürmünden süreç yapılıyor ve cürüm duyurusunda bulunuluyor. Bu işin latifesi yok sonuçları çok riskli.
‘MALİYETİ AZALTMAK İÇİN METANOL KULLANIYORLAR’
Normal kurallarda alkollü içkiler besin güvenliği koşulları eksiksiz uygulanan denetimli tesislerde etil alkol (etanol) ile hazırlanmaktadır. Lakin geçersiz içki imalinde metanol maliyetleri azaltıp daha fazla kar elde etmek gayesiyle kullanılabiliyor. Besin güvenliği şartlarının uygulandığı alkollü içki fabrikalarında üretim esnasında metanol oluşsa bile çabucak inançlı hudutlar sağlanacak formda uzaklaştırılabiliyor. Oluşan bu metanol iki yerde uzaklaştırılamıyor. Uydurma içki üretiminde ve konutlarda yahut art bahçelerde bireylerin kendi tüketimi için yaptığı el imali içkilerde.
AMAN DİKKAT: ZEHİRLENME VE VEFATLAR YAŞANABİLİR
Türk Besin Kodeksi Distile Alkollü İçkiler Tebliği’ne uygun olmayan ortamda üretilen ve insan sıhhatine ziyanlı düzmece alkollerin yılbaşı öncesinde piyasaya sürülmeye çalışılıyor. Bu da merdiven altı terörü. Alkollü içki üretiminde yüksek besin güvenliği şartları uygulanmalıdır. Bu süreç hakikat yapılmazsa (evlerde yapılan boğma rakılarda bu risk vardır) ya da bilerek metil alkolden geçersiz içki üretilirse zehirlenme ve vefatlar yaşanır.
‘KOKU VE TAT İLE MANAYA İMKANI YOK’
Sahte içki imalinde kullanılan metil alkolün görme kaybından vefata kadar pek çok hayatı tehdit eden riskli sonuçları var. İçindekinin etil ya da metil alkol olduğunu koku ve tat ile manaya imkanı yok. Metil alkol (metanol) yasadışı olarak geçersiz içki üretiminde kullanılmaktadır. Yaygın olarak sanayide antifriz, boya inceltici yahut cam temizleyici üzere yerlerde farklı emellerle kullanılabiliyor.
SAĞLIĞA ÖTEKİ HANGİ ZİYANLARI VAR?
Metil alkol insan bedeninde formaldehit ve formik aside dönüşür. Metil alkol zehirlenmesi formik asit birikimine bağlı kanın pH pahasının asit hale gelmesi sonucu asidoz gelişir. Bu durumda retinada hudut tahribatı ve buna bağlı olarak körlük ve daha önemli olaylarda vefatla sonuçlandığı tıbben ortaya konulsa da ne yazık ki acı sonuçlarını görmeye devam ediyoruz.
Metil alkol kanda seviyesi 20 mg/dL üstünde toksik kabul edilmektedir. 40 mg/dL üstü dozlarda çok önemli tesirler görülür. 4-15 ml ortası metil alkol tüketilmesi sonucu körlük, 15-100 ml dozda ise vefat meydana gelebilmektedir
BU BELİRTİLERE DİKKAT: ‘BİLİNÇ BULANILIĞI, İSTİKRAR VE HAREKET BOZUKLUĞU, BAŞ AĞRISI’
Sahte içki tüketildikten sonraki birinci 5 saatte sarhoşluk belirtileri ile karıştırılabilen tesirler görülüyor. Zehirlenmenin bu birinci belirtileri 30 saatten sonra ise önemli metabolik asidoza dönüşebiliyor. Düzmece içki tüketilmesiyle oluşan zehirlenme metil alkol ölçüsüne bağlı olarak gelişen asidozun derecesine bağlıdır. Şuur bulanıklığı, istikrar ve hareket bozukluğu, baş ağrısı, bulantı, kusma, görme bozukluğu ve daha sonra körlük. Tedavi edilmediği taktirde metabolik asidoz, koma ve teneffüs durması sonucu vefatla sonuçlanabiliyor.
TÜKETİCİLERE İKAZ: ÇIPLAK GÖZLE HERKES RAHATLIKLA DENETİM EDEBİLİYOR
Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın hayata geçirdiği taşınabilir uygulama sayesinde de tüketiciler, aldıkları eserin kayıt dışı olup olmadığını dakikalar içerisinde bandrol takip sistemi üzerinden denetim edebilirler. Tüketiciler, ayrıyeten web ve SMS ile aldıkları eserleri sorgulayabiliyor. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü ismine üretilen yeni kuşak bandroller, Türk mühendisleri tarafından geliştirilen yüksek güvenlik özellikleri taşıyor. Bir yandan tüketicileri korurken hem de devletin vergi kaybını da önlüyor. Çıplak gözle herkes tarafından çarçabuk denetim edilebiliyor.
Şunu unutmayın ki alkollü olan tüm içkilerin çeşitli riskleri vardır. Fakat besin güvenliği kaidelerine uymayan tesis ve şartlarda üretilenler yahut düzmece alkollü içkiler vefat riski taşır. Bu nedenle alkol içeren eserler tüketilmeden evvel kaynağının güvenilirliğinden emin olunmalıdır.”